Als we in februari fokken, worden we regelmatig geconfronteerd met problemen van verschillende aard. Dat begint met niet op tijd leggen. Dit zou normaal gesproken ongeveer 10 dagen na het koppelen moeten zijn, maar er zijn veel redenen waarom dit niet altijd gebeurt, bijvoorbeeld dikke hennen, te jonge of te oude hennen, of problemen met de eileider of de eierstok.
De duivendierenarts moet proberen een waarschijnlijkheidsdiagnose te stellen, hoewel dit soms niet zo gemakkelijk is.

Eierbinding

Is wanneer er een ei klaar ligt (meestal het eerste ei) voor of half in de cloaca en dat, ondanks hard duwen, niet uitkomt. Deze situatie moet niet te lang duren anders schade zal optreden om de eileider en er kunnen zich ook problemen voordoen binnen het bekken.
Soms zit het eitje nog zo diep dat je het nauwelijks kunt voelen. Bij twijfel zouden we zeker een echo of röntgenfoto maken en dat zal uitsluitsel geven.
Een röntgenfoto geeft meestal een duidelijker beeld van de situatie dan een echo. 

Als de kip in kwestie toont niet elke duidelijke borden van eierbindingMet andere woorden geen dikke buik (stuit), niet overstuur, geen hoge rug en normaal eten en normale uitwerpselen, we kunnen een paar dagen wachtenin de overtuiging dat er een ei in zit (te controleren met een röntgenfoto, zie foto).

Als zo'n volledig gevormd ei er al een tijdje in zit, is het bijna altijd onbevrucht. Dan blijft er alleen een chirurgische procedure en dat gaat altijd goed. Verdoving, insnijding in de huid tot in de buikholte, dan de eileider verwijderen. Dat is gemakkelijk omdat het eitje als het ware in een vliesje zit (de eileider op de plaats van het eitje) en wit glanst. Open de eileider en verwijder het eitje met een speciaal instrument. Sluit alles weer netjes en je bent klaar om te gaan. De prognose is goedmaar koppel de hen niet voor minstens een maand om alles goed genezen..

Als het ei is al gedeeltelijk in de cloacakunnen we masseer het eruit met een smeermiddel, bijvoorbeeld slaolie. Een ritje maken met de duif in een mandje kan soms wonderen doen, soms voorafgegaan door een injectie met een hormoon dat de eileider een beetje doet samentrekken. Het kan soms gebeuren dat een zogenaamde verzakking optreedt. De wand van de cloaca wordt naar buiten gedrukt, wat je ziet als een bloederige massa die naar buiten komt. We moeten dan snel ingrijpenDruk het terug met een antibiotische zalf en als het weer naar buiten komt, moeten we een zgn. hechtdraadDit zijn allemaal routinematige acties.

Paratyphus

Een maand geleden moesten we een interessant probleem oplossen. Een topliefhebber in Nederland raadpleegde ons met een speciaal probleem. Binnen een paar dagen waren er al 4 duivinnen gevonden. dood op het nest de ochtend na het leggen van hun eerste eieren. Terwijl we in de kliniek waren sectie en het onderzoek was net begonnen, kwamen er nog 2 duivinnen met dezelfde problemen binnen. Natuurlijk vonden we een ontstoken eileider en sommige rondwormen in de darm. Deze wormen had niets ermee te maken en de diagnose was duidelijk. We zien dit soort problemen elk jaar van tijd tot tijd, maar 6 hennen op rij was wel heel bijzonder. De paratyfus waarschijnlijkheidsdiagnose die we maakten werd bevestigd door culturen uit de eileiders en de darmen. Snel behandelingwaarbij een goede antibioticumSoms met twee antibiotica en het probleem was snel opgelost, zonder nieuwe gevallen meer.

Als de eieren sterven of als de jongen niet kunnen uitkomen, moeten we altijd denken aan paratyfusHoewel er verschillende andere oorzaken zijn voor dit probleem. Wanneer jongen opgroeien in het nest, kunnen we het volgende onderscheiden drie verschillende problematische gevallen. Dit begint normaal gesproken met sterfte tijdens de eerste drie dagen.
A aantal oorzaken zijn hiervoor verantwoordelijk:
1. E.coli-infecties van de kropmelk (ouders in goede gezondheid)
2. andere bacteriële infecties
3. donkere inlegmatten behandeld met een giftig ontsmettingsmiddel, vaak uit China (tegenwoordig zelden gebruikt)
4. rode bloedluizen die bloedarmoede en later de dood kunnen veroorzaken
5. vergiftiging.

Wanneer de jongen in de Pterylaena ongeveer tien dagen, dood kan optreden als gevolg van paratyfusiets wat we zeer regelmatig zien.

Dysbacteriose

Ook in deze periode zien we vaak een stofwisselingsziekte geassocieerd met slechte voeding door de oudersdie voeden te veel water voor hun jongen. De jongen produceren waterige uitwerpselenDe ouderduiven gaan meer drinken, ze nemen veel gruis en mineralen op en laten vaak de maïs achter. Ik beschreef dat probleem in 1981, we noemden het dysbacteriose*D.w.z. een soort storing in de darm(flora), waarschijnlijk in het voorste deel van de dunne darm. Dit is mijn persoonlijke hypothese. De oude duiven kunnen 'wankelen' en zelfs dood neervallen door uitdroging!

Als je de achtergrond niet goed kent, zou je kunnen denken dat het PMV, paratyfus, emtrylvergiftiging enz. is, maar met 5 specifieke vragen de diagnose kan worden gesteld met bijna 100% zekerheid. We hebben hiervoor in 1981 een hulpmiddel ontwikkeld dat vandaag de dag nog steeds erg goed werkt. Eigenlijk waren we de eerste om specifieke elektrolyten te introduceren in de duivensport.

Na het spenen is het belangrijk om vaccineren de jongeren zo snel mogelijk tegen PMV!

* De wetenschap noemt dit probleem tegenwoordig pu/pd, wat Latijnse afkortingen zijn voor polyurie en polydipsie, resp. veel plassen en veel drinken. Dit zijn dus slechts de symptoombeschrijvingen.